Tuesday, September 18, 2012

Tunlai Thil Awmzia - Update!

Khawvel tukverhah dak chhuak leh ang aw! Tunlai thil awmzia hi a hmuhnawm miah miah hle mai! Keini ang thil hre zau lo tak tan pawh kan hriat ve phak chin tlemte pawh hian min tiphâwklêk nge, min tizauthau nge...kan Bible hrilhlawkna thu hi a hringahranin a lo thleng mêk zêl ni berin a lang!

 US President Inthlan: America ram ropuia an President Inthlan pui November thlaa lo awm tur, tunah thla khat awrh chauhin a dan tawh hian khawvêl titî a luah lo thei lo. Tunge tling zâwk ang tia inrinsiak hun a ni a, hei ang ram ropuia President nih tuma chuh phak chinte hi chu an tling emaw, tling lo emaw mi namai lo tak an ni tih hi a chiang pha hrim hrim. Tunlai tak hian an khingpuite chet chhiatna lai chang ranin, remchang melh ran chungin an han inveh vel a, Obama hi tlêmin a bùk a la rit deuh zêl rih em ni chu aw a tih theih. Obama hian President a nih tirh khan America hi a hmel hmang thlak danglam rawih kha a tum rêng a, ("fundamentally change America") tunah hian a hlawhtling thui tawh khawpin a lang. Term hnihna han lal leh chiah se a hmuhnawm ngawt ang.  Pa namai lo leh mi mak tling a ni tlat!

Jerusalem, hnam tinte ruihna no chu!  (Zechariah 12:2) Khawvel hun a hmâwr tawlh tawlh a, khawvel chanchin thar (News) zawng zawng deuh thaw hi Middle East leh Israel chungchang a ni ta mai!  Mak ve tak chu a ni e.  Jerusalem khawpui, Lal Davida khawpui, Israelte Pathianin Ama hming a lo chhalna khawpui chu a vêla hnam hrang hrangte tan "ruihna no" a ni ta tak meuh mai!  Jerusalem vawi te khat mah Koran buah a chuang lo chung pawhin Muslim hote chuan anmahni ta nia chhalin an chuh reng a, Palestinian ho khawpui nih tir tumin an bei reng bawk a, Obama hial pawhin Palestinian ho pek a lo tiam tawh nghe nghe a ni awm e.  Khawvel sawrkar tam ber leh UNO thlengin Jerusalem hi Israelte khawpuiah an pawmpui duh lo va, London Olympic-ah te khan an buai deuh laih phah nghe nghe kha. Mahse, Bible-ah hian chiang takin Jerusalem hi Israelte khawpui a nihzia vawi tam tak a lo tarlang a. Chu mai ni lovin, nakinah Kum Sang Rorel huna Lal Isua ngeiin a pa Davida lalthutphaha thua ro a la relna tur Headquarter a la ni dawn tih hi Bible sawi dan a ni.

Iran Vs Israel boruak: Iranin Nuclear bomb neih ngei tumin a ur vut vut a, "peaceful purpose" a tan chauh a ti thung. Israel hian Iran-in Nuclear bomb a neih chuan an lakah a hmang tak tak duh mai dawnin an hria a, chu chu an tihhlawhtlin hma ngeia an Nuclear siamna hmun te tihchhiatsak a duh si, America tel lo chuan amah mai chuan chhut chhiat sak zawh loh a hlau deuh bakah a sawhkhawk a na dawn tih a hre ve kar bawk si! Chutih laiin Obama hian Israel himna chu kan duh ber a ni e ti reng chungin han inchaltauh tak tak râlah chuan Israel hi  puih  a tum hmel chiah si loh, "diplomatic means"in bei phawt ang a tih chhungin khua a tlai zel si! Iran lah chuan, "Israelin min beih phawt chuan USA tel lo mah se telah kan ngai tho dawn a, a remchang apiangah USA kan do nghal ang" tiin a lo vau ve bawk! Chumai a ni lo, khawvela Oil zawng zawng zaa 40 dawn lai hi Iran ram kiang tuifinriat, "Strait of Hormuz" kaltlanga thawn chhuah an ni a, indo han chhuak chiah se Iran hian heng tuialhthei kal vel hi a dang chat vek dawn tiin a vau bawk a, chu chu khawvelin a huphurh khawp bawk niin a lang.  Chu bakah khawvel sawrkar engemaw zat (India tiamin) hi Iran tuialhthei ringa khawsa an ni bawk si. Russia leh a unaupa China lah chuan Iran an lo an ve mek a, North Korea te thleng thlengin an rawn inrawlh ve ta!
Chuti pawh ni mahse tunah hian Israel hian Iran hi a bei thut duh tho mai awm mang e an ti a. Prime Minister Bejamin Netanyahu pawhin, "Iran laka red line pe thei lo chuan tumahin Iran kan beihna turah hian red light min pe thei lo" a ti ta chheu chheu mai. Chuvangin, tun hnaiah hian British leh US indo lawng rualte chu Persian Gulf lamah an tawlh hnai ta dèl dèl mai le! Engemaw zeuhah Indopui 3-na thleng thei mai niin an ngai ta.

Syria a tlâwm hnai em? Bashar Assad-a hi a tlâwm ang em tih ni lovin engtikahnge a tlâwm ang? tih hi khawvelin a thlir mek. Mahse chuti mai chuan a tlâwm bik dâwn lo a ang khawp mai. Tunlai hian 'Chemical weapon' hmang mai thei turin an inpeih mek a ni awm e. Syria politics hi a buarchuar lutuk a, mi naran chuan tuteng ang ho tih pawh kan hre hlei thei lo a nih hi. US leh Europe ram ten hel ho an anpui mêk laiin Iran, Russia te chuan Assad-a hi an an thung a. Chutih laiin Al-Qaida ho an rawn inrawlh bawk!  Bible chuan Damaska khawpui chu zan khat thilthuah vaivuta a chan tur thu a lo sawi lawk diam tawh! (Isaia 17:1)

A turû chho telh telh dâwn!  I lo thlir zêl teh phawt mai ang hmiang!

Friday, February 24, 2012

Tawpna Hi A Hnai Tawh Tak Tak Em Le?

Tunlai chu hetiang lam hian rilru a luah deuh a ni âwm e, han sawi phûr ve leh hrim hrim teh ang. Mahni tapchhak zâwl aṭang hian lo intizâwlnei ve leh êm êm ringawt mai teh ang. Tihṭhaih theih theih kan tihṭhaih ang a, tihfin theih theih kan tifing mahna!

Tunlai khawvêl kalphung han thlir thuak thuakin leh, a hnial hrât tâwk leka Bible te lo keu ve nial nual tawh si chuan kan thil hmuh leh hriatte hian min tiphâwklêk ve lo thei lo si  a nih hi maw! Keini ang mimâwl, Bible hi dik lo thei lova pawm ngut mai,  a hre zâwk leh Theology lama zir sâng zawk fê fêten  Bible dik tâwk lohna lai an han kawhhmuh ngial pawha hrethiam chuang miah lo, Lal Isua rinna lamah lah mianglo kawi hùm ngheha nghet ve bur mai, "Pathianin a dik a tih chuan a dik a ni mai a lawm"  tia puanthuah pu uiaha pêm chûk chûk pawh hnial lo mi; khawvêl thilah chuan miten râwn chu sawi loh huih phai lam lek lek ang hiala an mit sìr relh relh duh tâwk chauh, an dam loh mangan tâwpa ṭawngṭai damna thilpêk nei tûra an beisei leh tlat thung si ang ho hi chu mi khawlhkham tak kan nih loh vêk pawhin mi dangdai tak chu kan ni phawt ang!

Awle, Pu Harold Camping-a te ho angin a ni leh thla te chu bithliah ve thiam lovin,  tunlai zâwlnei chhuak thar tam takte angin Mayan Calendar leh Nibiru te chu hre ve sê sû lo mah ila, Zopâ tapchhak zâwl 'theology'  zir chhuak ve tawh na fam chuan  kan Lalpa'n hun tâwp chhinchhihna  Bible-a min lo hrilhte chu an thleng dik mêk zêl tih te hi kan lo hre ve khiau tho mai nia!  Chung zinga rilru kap zual tlêm i lo lâwr khâwm ve leh mai mai teh ang:

1. Zirtirna dik lo: Zirtirna dik lote chu hmakhawsâng atâ an lo buaipui tawh a lâwm kan ti a nih pawhin a mawh lo ve. Dik pawh a dik chiah rêng a ni. Amaherawhchu tunlaia zirtirna dik lo lo langsâr thar leh zual nia ka hriat chu:  "Isua chauh hi Kawng awmchhun a ni lo. Sakhaw dangte pawhin thudik an hre ve tho va, Pathian an hnenah a inlâr ve tho. Kristiante chauh hi thudik kawltute kan ni bîk lo. Sakhaw dang betute pawh hi pawm tlâng dial dial ang u... "   tih hi.  Tun hnaia Chrislam sakhua lo chhuak ta te hi a la lian deuh deuh ang tih a rinawm.

2. Same-sex inneih: Khawvel sawrkar hruaitu lawk aṭanga milâr tam tak te, Hollywood leh media tam berin theihtâwpa an thlâwp mêk, Sodom leh Gomorra tlûk chhiatna, neih inang inkawpa inneihna hi a va han kâwlhrâwng sâwt teh lul êm!  Tûnah chuan hetiang hi a dik lo tih pawh sawi ngam a har ta!  Hetiang nunphung sawisêltute hi khawvêlin mi rilru zîm leh hnawksak tiin min dem lêt vek tawh!  

3. Kristian tihduhdahna:  A langa pauva tihduhdahna pawh a hluar telh telh bâkah, a lang lo lama tihduhdahna pawh hi a va nasa tawh teh lul êm!  Sawrkar dân hmangin emaw, sikul leh pâwl dân hmangin emaw Kristiante hi nêkchêpin kan awm telh telh. Tun hma kum 10 emaw lek kal taa Kristian ram nia chhâl ngam America leh Europe ram tam takah chuan a langa pauva Pathian rin te, Bible chhiar leh ṭawngṭai te chu hnawksakah an ngai a, mite hnêna Pathian thu hrilh chu sawi loh mite tâna a langa ṭawngṭai pawh hmun tam takah chuan an phal tawh lo nia! Damdawi ina damlo  ṭawngṭaisak te chu lungin tânna leh thubuai neih phahna hial a lo tling ta! Khawvêlin ISUA hming hi an haw hliah hliah a, ânchhe ṭawngkam atan chauh an hmang ta niin a lang.

4. Khawvêl economic a tlu chhe ruih ruih:   A kip a kawi chuan keini ang duang chuan kan hre ve pha lo nâin an thâwm kan lo hre viai viai a!  Hmanlaia mi fing leh mi ropui tamna ram Greek hote buaizia leh, anmahni mai ni lovin Europe leh khawvêl pumpui a nghawng  mêk dàn te,  Greek ho dinhmun ang chiah hi America pawh hian a la tâwk ve thei a ni tia an sawi te hi a dik mai thei. Khawvela khawi ram mah hi sum leh paia buaina nei lo tak tak an awm lo va, nakin lawka pawisa/tangka thuhmun  khawvêlin a hman hun tûr leh, an chalah emaw an kut dinglamah emaw chhinchhihna an neih loh chuan lei leh hralh a theih loh hun tûr te hi a hla vak tawh lo mai âwm mang e.

5. Indo leh indo thuthang:  Middle East aṭanga ṭanin Indopui pathumna hi engtikah tak chhuak ang maw tiin khawvelin a thlir ṭhup mai!  Israel leh Iran inep dân te, Iran hian nuclear bomb a neih veleh Israel nuai chimih vek a tum dan te, Syria buaina reh hlei thei lo te,  helai ramah hian engtik lai pawhin indo a chhuak thei reng a ni tih leh indo thulha ṭang leh ṭang an inthliar sa ṭhap tawh dân te hian mut chu a titui tawh meuh lo chu a nih hi!

6.  Islam a lian tual tual:  President Obama chuan Muslim ho chu ṭanin duhsak viau bawk mah se, amah vang pawh ni chuang lovin Islam sakhua hi a lian tual tual a, 9/11 hnu lam aṭang phei kha chuan khawvêl hian Muslim ho hi an hlauhtlawn emaw tih tûr khawpin an thawm a lian ta.  Middle East leh North Africa vêla "Arab Spring"  hmanga Islam sakhuain ram tam tak a thunun chhoh mêk dan te hi a mak a sin!  Hun hnuhnung indonaa  sipai maktaduai 200 Bible-in a sawi hi ṭhenkhat chuan Islamic Army an nih an ring ve bawk.  Arab leh Muslim ram tam tak hi Abrahama thlahte an ni ve tlat a, Pathianin mal a sawm a, lian tûr chu an ni ve rêng rêng a ni. 

7.  Hriatna a pung:  Tunlai hmasâwnna ṭhan chakzia leh pun chakzia chu hetia sawi mai sên pawh a ni lo. Mi mâwl ber leh hmun chengker bera chêngte tân pawh hai rual a nih loh hi! 

A tlângkawmna:  A mi thianghlimte lam tûrin Krista Isua a lo kal hnai tawh hlein a lang. Inpeih rawh le! 

Monday, February 13, 2012

Tunlai Khawvel Chantual (Stage)-a A Changtu Lawk Zualte-II

5. Russia:  Bible zirmiten an sawi dânin hun tâwp lamah Russia hian a sangawi zâwnpui ram engemaw zatte (Syria, Iran, Turkey, Libya, etc) nen Israel hi an la rawn rûn dâwn niin an sawi.  Ezekiela bung 38 & 39  thua a lan dân chuan Russia leh a thurualpuiten Israel an rawn rùn hun chuan Pathian, hmasâng ata Israelte Pathian lo ni tawh chuan thilmak nasa tak nên Russia sipai hote chu a rawn sawisa dâwn a, lirnghing, tsunami, rial leh mei nên nasa taka nghaisak leh tihmualpho an ni ang a, Israel te Pathian hi Pathian tak tak a ni tih an hre dâwn a ni. Pui miah miah khawp ang le!!

Tunah hian Russia hi USSR kehchhe tawh mahse a la tluchhe awzâwng lo va, hnam ropui leh thiltithei an la ni reng a ni. Tun hnaiah hian Putin-a hi Russia hruaitu number 2-na ni mah se thla leh maia President inthlan lo awm tùrah hian tling saa ngaih a ni a, sawrkar thiltithei leh chak zawk din turin hmâ a la sauh sauh dâwn niin a lang. Eurasian Union din a rawt nghê nghê kha.  Tun hma Cold War hun lai atang tawh khan Russia hi chu America hnial kalh tum hrim hrim emaw tih mai tùrin tun thleng hian UN Security Council-ah pawh USA thil rawt rêng rêng a Veto power hmangin a hnial hmiah hmiah zel emaw tih mai tùr a ni.  Iran te, Syria te pawh a chhangbungte niàwm takin a pâwng ṭan hlur  mai a, an thlavàng a hauh na khur khur khawp mai. 

Tuna Russia ram rorêltu lawk zual zinga 50% chuang (Putin-a tiamin) hi tun hmaa KGB mi leh sa vek kha an la ni  an ti.  Tun hnai mai hian Russia chuan khawvela Laser hmunpui chak ber siam a tum mêk.   Kan Bible hrilhlâwknaah hian Russia hian hun hnuhnung thlengin hmun pawimawh tak a luah a, i lo thlir zêl teh phawt mai ang u.

6. China:  Kel êk tama tam vàng ngawt ni lovin China hi hnam ropui leh thiltithei a ni ve hrim hrim.  Communist ram a nih vàng pawh a ni mahna, Russia nèn hian an sukthlêk an inthurual thei fû mai.  Tunlai tak pawh hian Iran leh Syria chungchângah te pawh Russia nen an la inthurual zêl a.  Hun hnuhnunga Bible-in 'khawchhak lalte' (Thupuan 16:12) a tih, Euphrates lui kang chat kana Israel ram Armageddon indonaa  lo tel tûr zingah hian China hi a tel ang em?  

Engpawhnise, tun kum reilote chhûng maia khawvêl hriata sumdâwnna leh sipai chakna lamah pawh China a lo ṭhan len nasatzia hi thil mak a tling a,  tun aṭanga kum tam vak loah hian America ai pawha sum leh paia chungnung zâwk nih hial an tum an ti.  Khawvêl huap indopui lo awm leh ta se China hi a ṭhu mai mai dâwn lo va, a ṭan lam tûr pawh a ngaihruat theih ruak âwm e.   Asia ram pumpuiah hian a huai ber nih hi China hian a tum tlat a, India nên pawh hian indo a la cho chhuak mai âwm mang e tiin ṭhenkhat chuan an thlir mêk.  Indo pawh lo thleng se Kung-Fu thiamna mai aia hmanraw ṭha a ngah tawh lutuk a,  khawvêl chantualah hian a tlangnêl berte zinga mi a lo ni ta. 

7. India:   India hi hnam upa mai ni lovin hnam ropui a tling ve tlat a. Tun hnaia Nuclear Club a han zawm ve chinah ngat phei chuan a hawiher pawh hi a ngêng ve ngalh tawh! Sipai ngah leh ralthuam nei ṭha a tling ve a, ram dang aṭanga a lei chhâwn bâkah amah ngeiin a siam râlthuam ṭha tak tak a nei ve ta. Hei bâkah hian tûn hnai maia khawvêla economic power nei zinga chhiar tel a lo ni ve pha tlat mai te hi a nêp lo khawp mai.  America leh Europe ramten Iran tuialhthei an leisak duh lohva midangte pawhin leisak lo tûra an ngen laiin India chuan ama rangkachak ngei hmangin a lei hmiah hmiah mai a, luhlul a chhuah ngam ve tawh tlat mai!  Khawvêl level-ah pawh India hi râwn tham leh ngaihpawimawh tham a ni chho mêk a, tun hun tâwp lamah hian eng dinhmunah nge a din dâwn?  'Khawchhak lal'  zingah hian a tel ve ang em?  India hi chu a fina fing ngang a ni a, ama hlâwkna tûrah lo chuan Israel ram thleng thlenga indonaah chuan a tel duh kher lo mai thei bawk.  Tun hma aṭangin khawvêlin lamṭang leh lamṭang an siama an iner luai luai laiin India hi chu a ngawi mai mai emaw tih tûrin a awm thiam a,  tunah pawh hian India dinhmun hi khawvêl mi tam tak hian an inrin siak vel mek  mahna!  I lo thlir zel phawt mai ang aw!   

8. Germany:  Euro a tlahniam a, European Unian an buai a, Europe ram tam tak an nghin laia chak fâl tak maia lo lawr chhuak chu ram ropui Germany a ni leh ta!  Hitler-a hnuaiah khawvêl huapin hmingchhiat lo hlawh tawh mah se tunah chuan khâng hun kha theihnghilhin hma lam an pan mup mup mai a nih hi.  An ram ropuizia lanna pakhat chu  Berlin Wall a han chim a, East leh West an han infin khan an ramin a tuar hle dâwn emaw tih laiin a kal a bahlah phah êm êm lêm lo niin a lang. Tûnah chuan Europe ram zinga mihring nei tam ber mai ni lovin sum leh pai lamah pawh a challang ber a ni chho mêk bawk.  European Union-ah pawh a hnâr kaitu ber niin huhâng a ngah chho tial tial niin a lang.

Germany hi Bible chhûttu tam ber hian hun hnuhnunga Assyria hi a ni e an ti a,  khawvêl chantualah hian chanvo pawimawh berte zinga mi chang chhovin chanchin a la ngah chho dâwn chauh pawh a ni mai thei.  European Union leh Sakawlh lal ram lo ding chhuak tûrah pawh hian a changtupa ber nihna a chang chho zêl mai âwm mang e an ti.  He ram inlûmlet dan vêl hi thlir thamin a hmuhnawm chho mêk  a ni.


A tlângkawm nan - Tunlai Middle East boruak:   Boruak a ṭang et et hle mai!   Israel hian Iran hi Nuclear ralthuam a neih tak tak hmaa chhut chhiatsak a duh a, a hmanhmawh et et tawh laiin  a thurualpui ber USA hian a la remti chiah si lo. Iran hi han bei ta se a sawhkhâwk a na viau ang tih an hlauthâwng bawk niin a lang.  Hetih laiin Russia chuan Isreal chu ṭul lova râlkhèl mai maiah puhin a lo vau ve bawk a, Iran thlavâng a lo hauhsak mêk bawk.  Tûna mi tam tak ngaihdân chuan Israel hian USA berâwn kher lo pawhin Iran hi tûn thla hnih-khat chhûng hian a beih mai an ring a, chutianga a beih phawt chuan Indopui 3-na hi a thleng chawpchilh mai lo vang tih a sawi theih loh. Lamṭang fel takin tûnah hian an inep der tawh niin a lang. Pawl khatah Iran, Russia, China leh Syria - a lehlamah Israel, USA,  England leh France . 

Tûnah hian khawvêla News pechhuaktu pawimawh ber ber, FOX, CBS, NBC, Reuters tih velte chu Jerusalem leh Middle East velah fuan khâwmin an thlalâkna leh hmanraw dangte nên, mi inchhâwng sâng remchâng ṭha ṭha 'hire'-in an inbun rup tawh a,  Indo a chhuah veleha thuthar puang chhuak nghâl char char tûrin an inpeih vek tawh an ti.

Indo han chhuak chiah se tûn hmaa ralthuam lêt tam taka ṭha leh hlauhawm ṭhiau an hmang tawh dâwn si a, a namai dâwn lo khawp mai!  A mal mala inkah hlum pheuh pheu ang ni lovin a za  têl têla mang buaih buaihna hmanrua an ngah tawh si a, a râpthlâk ngawt ang. 

Heng khawvêl boruak inlûmlet vêl mêk en hian kan LALPA hi a lo kal hnai tawh a, englai pawha inpeih reng  a pawimawh ta tih hi i hrereng ang u.

Sunday, February 12, 2012

Tunlai Khawvel Chantual (Stage)-a A Changtu Lawk Zualte- I

Tunlai khawvel Politics inlumlet vel hi mahni phak tawk te tein hmuhnawm ti takin ka lo thlir ve thin a. Bible hrilhlawkna lam nena han enbel  phei chuan a hmuhnawm dan a thuah-hnih leh zual!  Heng thil thleng mek leh boruak inlumlet dan han thlira thil chiang em em mai chu - KAN PATHIAN THU HI A LO VA DIK EM! tih hi a ni.

Thil hi a thleng zung zung a,  hman lawka thil ni thei pawha ngaih loh tam tak kha tunah chuan ngaiah kan neih tawh a,  a thawm chauh kan ral hriat veu veu thinte pawh mahni ta ang maiin kan hre chiang zung zung thei ta! Khawvel hmasawnna leh thiamna chi hrang hrang hi a zuana zuang mai ni lovin a thlawhin a thlawk ta hial emaw tih tur a ni ta. Vawiina thil thar ber nia kan ngaih chu naktukah chuan a aia thar tha a lo chhuak leh tawh a, thil hria leh  in-'upto date" ve viau emaw intih laiin kar hnih khat lekah kan lo thing hman leh em em a!!  Chuvangin, Bible-in "tunlai thil awmzia"  hre tur leh nite hi a that loh avanga remchanna lei zel tura min tih hi hrereng ila, kan LALPA hi  ama mite lam tura a lo kal leh hun hi kan rin aiin a hnai daih mai thei a ni tih hriain englai pawhin inring rengin i awm ang u.

Hetiang ngaihtuahna thinlung pu chungin tunlai khawvel lemchanna tuallaia leng mek, a changtu lawk zual deuh deuhte leh an boruak kente  i han bih thuak thuak teh ang:

1. Israel: 
Hun tawp leh khawvel boruak dik tak hre tur chuan Israel ram hi ngun taka thlir a tul. Anni hi "Pathian Sana" (God's Timeclock) an nih hi!  Zawlneiten an lo sawi lawk tawh angin Israel mite hi an thlahtu Abrahama Pathian ngei chuan khawvel hmun hrang hrang atanga hruai khawmin, khawvel mak tih leh "world record" tam tak break nawn awn awn khawpin, kum 1948 khan anmahni ram ngeiah a hruai khawm leh a, Israel chu HNAM khat ni turin a tungding leh ta! A tawi zawngin sawi ila,  Israel ram history hi chu thilmak hlirin a khat a ni ber. Tun hun hnuhnungah hian khawvel pumpui huat rawn leh nek chep an tawk chho mek zel a, anmahni haw ngawih ngawihtu Arab leh Muslim ramten an hual vek karah, IRAN phei chuan a remchang hmasa bera khawvel map atanga nuaibo chimih vek a tum mek lai hian tantu leh lamtang a nei lo tluk a ni e. Amah tantu ber thin USA lah chu Obama, Muslim thinlung pu President hnuaiah chuan thiana chhiar ngam a har ta khawp mai! 
         
Tunah hian Iran hian Nuclear ralthuam neih tumin, khawvel ram dangte ngenna leh an 'sanction' pawh  pawisa lovin a bei tlut tlut a, anmahni pui turin North Korean Nuclear scientist za chuang rual chu Iranah an cham mek bawk niin an sawi.  Iran hian Nuclear ralthuam a neih chuan a hmang hreh hauh dawn lo tih hi mi tam ber ngaih dan a ni.  Chu chu a nih avangin Israel hian a lungkham tak zet a, Iran hi tunah hian a bei mai dawn em ni ang? America lahin a thurualpui tha duh si lo...Israel thuruk lah chu US Defence Department lamin an lo puanzar sak zel bawk si... Israel hian an hnam himna turin tunah hian Iran hi ralthuam nena beih mai a duh ut ut tawh niin a lang. Chutih laiin Russia chuan Israel thil tih dan chu a lo sawisel ve mek bawk...

2. Iran:  Khawvel, a bik takin USA leh European Union ten Iranin Nuclear ralthuam neih tuma a beihna a tihtawp loh chuan a sum hnar ber OIL chu lei sak duh lohah an vau a, Iran chuan a ngaipawimawh lem lo hle.  A tum a thulh chuang lo.  Tun atanga ni rei loteah  "Nuclear technology lama an hmasawnna ropui" chu khawvel hriatah puan chhuah a la tum ta deuh deuh! "US dollar tel lo pawhin kan nung thei" an ti hmiah! An oil chu pawisa aiah 'rangkachak'-in an hralh ta nual bawk. India ngei hi a leitu pakhat a ni.

Iran hi Russia leh China ten an tan tlat a, North Korea hian a lo tanpui mek bawk a, tun ang zela thil a kal chuan Nuclear ralthuam chu a la nei ngei dawnin a lang... "Zionist (Israel) ho leh Setan Liana (the Great Satan=USA) te chu hnehin an awm thuai dawn"    an la ti chheu chheu mai!

3. Syria:  Tunlaia khawvel lemchan laituala langsar tak mai chu Syria hi a ni bawk.   Syria ram hi tunlai hian buai namen lo takin a buai a, an president Bashar Al-Assad-a duh loh avanga buaina tleng chu mi sang tam takin an thih phah tawh chungin buainain reh lam a pan thei lo.  America leh Europe ram ten Assad-a hi inhnukdawk  tura an tiha UN Resolution meuh siam an tum lahin Russia leh China chuan an dang tlat bawk si! Russia phei chuan "Syria beih chu Moscow beih tluk a ni ang" te a  la ti ta deuh deuh!   Heng lai ram vel boruak atang hian Khawvel Indopui 3-na hi a chhuak lo vang tih pawh sawi a har ta!

4. USA:  Obama President a han nih chiah atanga America ram dinhmun inthlak danglam chakzia hi a mak khawp mai.  Langsar vak si lova Kristiante nekchep leh Muslim ho duhsakna hi Obama mizia niin a lang. Israel tan inti hle siin Palestinian ho leh Muslim ram ho hmakhua hi a ngai zawk mah mah thin niin a hmuh theih. Tun hnaia Obama Health Care Policy hnuaia kohhran pawlte Family planning leh nau tihthlak thlenga kalpui ve tura a han ti te phei hi chu Catholic chauh pawh ni lo kohhran dangte pawh an thin a ur hle mai.

Obama Administration kalphungah hian tun hmaa American Democracy zia aiah Socialist zia a lang chho telh telh a, sawrkar a chak telh telh a, mimal zalenna a derthawng tial tial dawn niin a lang.  Pian leh murna lamah a nu leh pa American citizen an ni em tih zawhna tam tak karah, American Constitution palzut chunga tun hma kum 2 kum 3 vela tuma hriat em em pawh ni lo kha President a han ni rup mai te hi a mak dangdai a sin!  Obama hi Bible-a  Anti-Christ (Sakawlh) hi a nih ring mi engemaw zat an awm bawk a, chu phei chu a ni lo a nih pawhin mi pakhat hmuhnawm tak chu a ni hrim hrim!

Tun hmaa America ram ropui, khawvel ram dangte chunga leng thin kha tun hnuah chuan a dinhmun hi a thlahniam ve telh telh dawnin an ring a, hun tawp lam chungchangah  phei chuan America   hi Bible hian a sawi lang lem lo khawp mai.

(Part II-ah chunzawm leh ang) 

Monday, January 23, 2012

Kristian Film Ka Duh Zual Pasarih

Tunlai Hollywood film tam ber chu tharum thawhna te, hmeichhiat-mipat hman khawlohna te, ramhuai leh dawithiamna lam te, tualthahna leh  thil dang tam tak, a entute tâna a ṭha zâwnga zirtirna engmah nei lêm lote an ni tlângpui. Chutih kârah Kristian zirtirna leh mihring nun siam ṭhatna lam hawi film en tur an lo awm ve leh zauh ṭhinte hian min tiharh sawng sawngin ka hre ṭhin. A hnuaia film-te hi   i lo en ve atan ka ît a, ka han târlang a ni e. Hêng film/video te hi i la en loh chuan lo en ve ngei teh:


1.  Soul Surfer:  He film hi thil thleng tak tak (real life) behchhana siam a ni a, a hmuhnawm khawp mai. Hawaii rama chêng hmeichhe tleirawl kum 13 mi, Bethany Hamilton-i chu tuia chêng tur rênga piang emaw tih mai turin tui a thiamin Surfing-ah phei chuan a rualpui zingah a tluk pha an awm meuh lo. Chutia nuam ti taka tuia an chên lai chuan ṭum khat chu Shark-in a bân vei lam a rawn seh bung ta hmawk mai! Chumi vanduaina aṭanga Pathian a rinna leh a chhungkhat laina leh ṭhiante zâra harsatna tinrêng a paltlang dan leh, Surfing-ah ngei pawh Champion ni khawpa a inzir chhuah leh dan chanchin a ni.     
A changtute chu:  Anna Sophia Robb, Dennis Quaid leh Helen Hunt te bakah Country Singer lar  Carrie Underwood pawh a tel nghe nghe.

2.  Letters to God:   Mipa naupang kum 8 mi Tyler Doherty, cancer natna veiin huaisen tak leh Pathian ring chunga a natna a hmachhawn dan chanchin a ni.  A ṭhian ṭha ber hnenah nitin deuhthawin lehkha a  thawn ṭhin a, chu a ṭhian chu Pathian a ni. Chung a lehkhathawnte hmanga Pathianin mi dangte nun a  khawih nasatzia he film hian a entir a, rilru a khawihin Kristian nun fuihtu ṭha tak a ni.   
 A changtute: Tanner Maguire, Jeffrey Johnson, Robyn Lively leh mi dangte.

3.   To Save A Life:(2010) High School zirlai Jake Taylor-a chu Basket Ball  thiam a nih bakah bialnu thar a neih tak avangin a naupan têt aṭanga a ṭhian tha ber chu zawi zawiin a lo thlauthla ta a, a tâwp lamah phei chuan biak pawh an inbe ngai ta meuh lo. Chu a ṭhianpa khawhar leh mal ngawih ngawiha inhria, dam chhan tur nei ngang tawh lo nia inhriaa mahni a inkah hlum ni chuan Jake Taylor-a rilruah thil tam tak a lo lût a, a ṭhianpa kha lo ngaihsak deuh se a nun a chhan thei ang em?  Chuta ṭang chuan rilru siam tharin, a zirlai pui dangte nun chhan nan hma a la chho ... harsatna leh zawhna tam tak karah Pathian rinna leh nun awmzia a chhar chhhuak zel... 
A changtute:  Randy Wayne, Deja Kreutzberg, Joshua Weigel leh midangte.

4.Fireproof:  Fire fighter Caleb-a leh Catherine te nupa chuan an inkarah harsatna tawkin inṭhen mai an rilruk a. Chutih lai chuan Caleb-a pa chuan a fapa hnenah chuan an nupa inṭhen hmain ni 40 chhûng nghâk phawt tur leh chumi chhûng chuan  "The Love Dare"an tih mai  'experiment' chu ti chhin turin thu a  râwn a... Nupa tan phei chuan en ngei chi.
A changtute: Kirk Cameron, Erin Bethea, Ken Bevel, etc.

5. What Would Jesus Do? (WWJD)    California rama Raymond khaw pastor chu a nupui naupai lai leh a fapa Motor accident-a a hloh avangin Pathian a rinna thlengin a nghing a, a rawngbawlna phatsana pêm mai a tum a.  Chutih lai chuan mikhual pakhat khaw chhungah lo lutin chu khuaa mi challang  deuh deuhte nun chu a rawn khawih danglam ta... duhâmna leh sum ringawt ûmna aṭangin,  "Isuan engtinnge a tih ang?" tiin an inzâwt ṭan ta....a zirtir a ṭhain Kristian nun a châwm hle...han en ve teh.
A changtute:  John Schneider, Maxine Bahns, Adam Gregory leh midangte.

6. Faith Like Potatoes:  Thil thleng tak tak behchhana siam a ni a, South Africa rama Angus Buchan-a te chhungkaw chanchin, Pathianin harsatna leh nêk chêpna kâra mak tak maia a ṭanpui dan lantirna film a ni. Rilru khawih tak leh Pathian rinna kawnga min pui thei lemchan ropui tak a ni.
A changtute:  Frank Rautenbach, Jeanne Nielson, Hamilton Dlamini, leh midangte.

7. CourageousTun hnaia film chhuak thar ber pâwl a ni awm e. Ṭhian 4, Police officer ṭhiau, an ni tin hnaa hlauhawm tinrêng hmachhawn ṭhinten anmahni chung ngeia harsatna a lo thlen meuh chuan an nun inbih chiangin, an thinlung chhungril bera an beiseina, hlauhna leh rinna te an hmachhawn a lo ṭul ta. Chuta an duhthlanna chuan anmahni leh an fate nun kawng kumkhuain a tidanglam dawn si a...  Dikna hlenchhuak tura huaisenna....Chhungkuaa en ngei chi bawk .
A changtute: Alex Kendrick, Ken Bevel,  Ben Davies, Kevin Downes, leh midangte.

Friday, January 6, 2012

Hnathawh Kawr

Krismas leh kumthar ruai ṭheh leh zai tui a liam a, a lunglêng zualte khuang khatin an zai tleng tleng chauh tawh a, a pianna lam hla phei chu tuman châng khat pawh an sa peih tawh lo. Ruai sa chhumna hârte chu an lang ṭhing deuh ṭhiap tawh a,  vut leh thingthu kâng bâng ârin a thai darh niai te chuan Krismas lo thleng leh tûr chu dam rei nghah thil a ni tih min hriattir a.  Thlasik khaw vawt chu ṭhâl ruah sûr zeuh chuan a rawn belh a, tang a han thâwm leh rih a.  Krismas boruak ngaiin han thlir lêt  dâwn ila awmzia a nei tawh si lo, hma lam han thlir dâwn ila rilru leh taksain a la peih meuh bawk si lo. He tih lai vêl boruak hi a nawm dân a laklawh ṭhin ngawt mai!

Krismas kawr aiah hnathawh kawr:  Kum thar zawh Pathianni hmasa ber a han liam meuh chuan thingtlang pa ho tî-tî a inthlâk ṭan a, Thanpuii pa vaihlo tuizia te, Aizawlah hmarcha ro hralh a nawmzia te  sawi pahin kumin  lo neih tûr mau hmun vah nân khawchhak chem hriam lei tûr a awm thute chu tî-ti tlânglâwn a ni ta.  Zing ni chhuak hnung puak zâwngin lungtât an han kapkalak a, tui novah tui an han chhawp sauh sauh a, khawchhak chem thar ngei mai kha tle vawr khawpa hriamin patlingin an han tât a, ni ênga an hlimthla phe zoh zoh khawpin an chem tât an han su nghoh nghoh mai chu  hmuhnawm a tling ṭhin a ni! Chutah Krismas hma deuha Zupâwl tuam ṭuma an hâk hnuhnun ber, an hnathawh kawr vawt khawng iaih tawh kha an han thing phawrh phawrh a, inhmeh êm êmin an han ha leh ta zân mai le! 

Chu hnathawh kawr chu:  He hnathawh kawr chanchin hi a nia ka sawi duh tak chu ni!  Tual-tah dik tak, a tirah chuan a vâr, tunah erawh chuan a vâr aiin a uk lam a pâwl mah tawh a, hmun thenkhat laiah phei chuan a ṭial emaw tih mai theihin thing hnai leh reh thei lo dangten an ṭial mawi hle tawh a. A kawr hmalam hnuai deuh hlekah hian ipte pahnih a awm a, a ipte vei lam phei chu a peh deuh nual tawh.  A tira kawrkilh (keptê) invuah kim ve ṭhap kha tûnah chuan pathum chiah a awm tawh a, a hatu erawh chuan chu chu ngaimawh êm êm âwm pawhin a lang hlei lo va!. 

Chu hnathawh kawr chu a bân tlâwn (tluan) a ni na a, a bân  hmâwr ve ve chu tih luih ni si lo hian an hniar sung tawh a. A ban kiu lai chu a ṭet ve ve tawh bawk a, a bân dinglam erawh chu Favâng awllên lai khan an bel tawh avangin a la phui ṭha hle thung.  A nghâwng chu a balh êm êm vâng pawh ni lovin a khâk bel tlat tawh a, sûk leh sûk loh thuhmun rengin a rawng chu a inthlâk ve mai mai ngai tawh hek lo.

He hnathawh kawr hi a rim hle a, Pathian ni leh ni bik tê tih chauh lovah chuan kâwla ni chhuak chhiarin a thawk chhuak ṭhin a.  Fûr leh ṭhâl, a sûr a sa hnuaiah rinawm takin a hatu hi a  ṭawiâwm tluan chhuak zak ṭhin. Vahsân lâk aṭangin Pâwltlâk thlengin âwl tih ni rêng a nei ngai lo. He hnathawh kawr hian hmun tin hmun tang a fang chhuak tawh ṭhin a, Leithûm ram aṭanga  Mauhâk ram thlengin fan loha ram pawh a nei tawh lo.  Fan phâk china lui dung zawng zawng zawh chhuakin, ngaw dur leh phul pik tam tak a lo tâwn tlang tawh bawk a ni. 

Tuisik leh sahbawn aiin thlan tuiin a chiah hnem zâwk a,  rimtuina aiin rinawmna a thlang zâwk ṭhin.  A hmêlah mawina rêng rêng a nei lo va, a pian tirh ata tuman " a va mawi êm " tiin an la fak chhin eih bawk hek lo.  Amah nâwt mâm tûrin Istiri a la tawng ngai lo va, phuh rimtui tûrin eng ‘perfume’ mah a la hnimhnai chhin  hek lo.  Khawpuia a kal chângte leh changkânna hmun deuhah chuan a rawng leh a zia te chu han thlâk ve deuh nual ṭhin mah se tuman nalh leh mawi tiin an fak ngai chuang lo va, mite duh leh ngainat a hlawh phah sawt chuang hek lo.

Hlawhtlinna thlentu-Hnathawh Kawr!  Thil mak tak mai chu heihi a ni: He hnathawh kawr hi a ngainatu apiang leh a ha ngun apiangte tân hlawhtlinna thlentu zu ni tlat a!  Amah hian malsâwmna a keng tel ve hrim hrim emaw tih tûrin a ngainatute chu tlakchhamna lakah a vêng ṭhin a, thawhrimna hi a thupui a nih avangin mi mâwl leh zir sâng vak lote pawhin an lo dinchhuahpui tawh thin a, an  dinchhuahpui mêk zêl bawk.  Chhût miten an han chhût chian phei chuan he hnathawh kawr ngei mai hi mimal chauh pawh ni lo, chhûngkua leh ram dinchhuahna bul tumtu pawh a lo ni reng a ni tih an hmuchhuak a ni.

Ṭhangtharten an zahpui em ni?  He hnathawh kawr hi a tlâwma a lan changkân loh êm avâng hian tunlai ṭhangthar tam takte hmuhsit leh zahpui a tâwk mêk  niin an sawi a, tak tak ni maw? Pâwn lam lan dân leh thawmhnaw hâk aṭang ringawta mite ‘judge’ ṭhin tan chuan hriatthiam a har êm rêng a ni. Thawmhnaw ropui leh man to ber ber ha apiang hi mi ropui leh ngaihsânawm an ni kher lo tih hre tûrin an kumin a la pha lo te pawh a ni mahna.

A hmêl enin tlâwm hle mah se chhûngril lama a ropuizia ka hmu a; khawvêl mi ropui zawng zawngte pawhin an lo hâk ṭhin a ni tih han hriat phei chuan he hnathawh kawr hi a ha vêtu nih ringawt pawh inchhuanna tham a lo ni reng mai. A mizia leh nihna hi Siamtu rîlrem zâwng tak mai a lo ni leh zêl bawk nên, kei zawng he hnathawh kawr hi ka ngaisâng lo thei lo a ni e.